Wat is het Business Model Canvas?
Het Business Model Canvas (afgekort BMC) is één A4’tje met 9 basisfundamenten waarmee jij strategisch naar je onderneming kijkt. Het is als het ware de ruggengraat van je bedrijf of organisatie.
Het businessmodel laat zien hoe jouw bedrijf levensvatbaar wordt, is en/of blijft. Je krijgt inzichtelijk hoe je ervoor staat op vele vlakken: klantsegmenten, kanalen en nog meer (op deze fundamenten kom ik later terug). Je krijgt een duidelijk overzicht van de huidige situatie van je bedrijf. Deze waardevolle informatie gebruik je voor regie en houvast. Voor nu en voor in de toekomst.
Het model is ontzettend nuttig voor ondernemers die zelf de touwtjes in handen willen hebben. Ondernemerschap brengt alleen wel onzekerheid met zich mee. Je komt op het punt dat je even niet meer weet wat je volgende stap is met je bedrijf. Wat kun je het beste oppakken? Zijn er dingen die je moet laten varen? Deze en andere vragen gaan gegarandeerd eens door je hoofd spoken. Om chaos in je denken te voorkomen gebruik je het Business Model Canvas.
Kan ook ik het Business Model Canvas gebruiken?
Ja! Het BMC is een tool die voor elke onderneming te gebruiken is. Het maakt hierbij niet uit hoe groot je business is, in welke sector je je begeeft of hoeveel ervaring je hebt. Ook jij hebt baat bij een overzichtelijke structuur waarop je kunt terugvallen bij keuzes voor je toekomst.
Blijf niet hangen in details
Met het Business Model Canvas geef jij je businessmodel schematisch weer. Je deelt de kern van je onderneming in in 9 basisfundamenten. Je kijkt hierdoor op een strategische manier naar je bedrijf. Door het vastgestelde schema blijf jij niet in details hangen. Zo wordt een ingewikkeld businessmodel overzichtelijk en nog waardevoller.
Op naar de toekomst
De toekomst is belangrijk voor jou als ondernemer. Juist daar biedt het Business Model Canvas houvast. Door terug te gaan naar de kern van je bedrijf weet je waarop je eventuele vervolgstappen kunt baseren. Of misschien zie je juist dat je een stap (nog) niet kunt nemen. Is je bedrijf er klaar voor? Zit je doelgroep er op te wachten? Gaat het lukken qua kosten? Verdient het genoeg? Het BMC is een van de makkelijkste tools om je op die vragen antwoord te geven.
Het Business Model Canvas uitgelegd
Hierboven zie je het Business Model Canvas staan. Zoals je ziet zijn er 9 fundamenten. Door de volgende omschrijving te lezen, krijg je een beeld wat er in welk vak moet komen te staan.
“Jouw onderneming biedt producten en/of diensten aan één of meerdere klantsegment(en). Je wilt voor je klanten van waarde zijn door met jouw aanbod in te spelen op hun behoeften of problemen. Om deze waarde te kunnen aanbieden doe je een beroep op mensen en middelen. Kenmerkende kernactiviteiten leveren jouw klanten de waarde van je product of dienst.
Je aanbod komt via communicatie-, distributie- of verkoopkanalen terecht bij je klanten. Hierdoor bouw je klantrelaties op die je onderhoudt voor de toekomst. Wat de verkoop van je waarde oplevert is je inkomstenstromen. Besteed je taken uit of koop je producten of diensten in, dan maak je gebruik van strategische partners. Alle mensen, middelen, partners en andere te betalen zaken worden opgenomen in de kostenstructuur.”
Uitleg van de verschillende fundamenten
Nu je de algemene insteek achter het Business Model Canvas snapt, leg ik je de verschillende fundamenten uit. Voor je het model zelf gaat gebruiken moet je precies weten wat deze inhouden.
Klantsegmenten
Groepen waarin klanten worden ingedeeld. Binnen één segment hebben klanten gemeenschappelijke behoeften, problemen, houdingen of andere zaken. Eén of meerdere grote of kleine klantsegmenten zijn absoluut mogelijk.
Waardeproposities
Beschrijft welke waarde jij aan je klant(segment) biedt. Dit onderscheidt jou van de rest in je sector. Dit is waarvoor mensen kiezen om klant bij jou te worden. Speel hier in op behoefte, vraag of probleem. Waarden mogen kwantitatief (leveringssnelheid, lage prijs, etc.) of kwalitatief (ervaring, beleving, vormgeving) zijn.
Kanalen
Beschrijft hoe je met klantsegmenten communiceert. Hoe bereik je hen om hen je waarde te kunnen bieden? Waar kunnen ze jouw product of dienst verkrijgen? In fysieke winkels of online? Klanten komen bij communicatiekanalen, distributiekanalen en verkoopkanalen in aanraking met je onderneming. Er bestaan zowel directe als indirecte kanalen, en eigen kanalen en partnerkanalen.
Klantrelaties
Klantrelaties zijn de relaties die je met klant(segment)en hebt. Dit kan zowel persoonlijk zijn als geautomatiseerd. Investeer je in klantrelaties, dan is de kans groter dat deze specifieke klanten later (opnieuw) voor inkomsten gaan zorgen.
Inkomstenstromen
Het geld dat je binnenhaalt uit elk klantsegment. Hier kun je de verdeling maken tussen eenmalige en terugkerende kosten. Denk voor dit fundament aan kosten zoals abonnementskosten, licentiekosten, huurkost enzovoorts.
Mensen en middelen
Ook wel hulpbronnen genoemd. Deze zorgen ervoor dat jij de waarde aan je klantsegmenten kunt bieden. Ze helpen je in markten aanboren, waarde te creëren en inkomsten te verdienen. Het gaat hier om fysieke, financiële, intellectuele of menselijke hulpbronnen. Hierover kun je al beschikken, of deze kun je inhuren/inkopen.
Kernactiviteiten
Datgene dat jij of je bedrijf doet om het businessmodel te laten werken. Voorbeelden hiervan zijn produceren, diensten verlenen of een netwerk/platform aanbieden.
Strategische partners
Met strategische partners zorg jij dat het businessmodel werkt. Denk hierbij aan leveranciers of partners die niet kunnen ontbreken binnen de strategie van je bedrijf. Een partnerschap kan verschillende gronden hebben om te bestaan: optimaliseren van het bedrijf, risicoverkleining of een specifiek aanbod mogelijk maken.
Kostenstructuur
Dit fundament beschrijft alle kosten die gemaakt zijn om je business model te laten werken. Kijk hiervoor naar alle fundamenten en ga na welke kosten er allemaal gemaakt moeten worden.
Extra tip: In het boek Business Model Generation van Alexander Osterwalder en Yves Pigneur wordt het BMC uitvoerig behandeld.
Zet in op een stevig onderbouwde strategie
Bij niet alle ondernemingen wordt vakkundig en gedegen gekeken naar de strategie achter de business. Dit kan komen door enthousiasme bij het opstarten van het bedrijf, gebrek aan ervaring of onvoldoende kennis op dit gebied. Met het Business Model Canvas wordt de drempel om de strategie op orde te krijgen een stuk verlaagd. Je bouwt hiermee een stukje zekerheid in: voor jezelf en voor je bedrijf. Doordat je de strategie duidelijk voor ogen hebt, groeien je zelfredzaamheid en je zelfvertrouwen. Dit geeft vertrouwen voor de toekomst van je bedrijf.
Je krijg inzicht in de basisfundamenten van je business en hoe je deze kunt (blijven) verbeteren. Inzetten op beweging richting de toekomst gebaseerd op je huidige situatie.
Hoe helpt het Business Model Canvas jouw business?
Met deze tool focus jij je op de basisfundamenten die zorgen voor een waardevolle onderneming. Je wordt niet afgeleid door poespas, maar blijft focussen op de kernpunten. Vanuit daar helpt het BMC jou op verschillende manieren. Hieronder staat een verzameling hiervan:
- Krijg de kern van je onderneming duidelijk;
- Stel waardevolle vragen op basis van je fundamenten;
- Zie verbanden tussen elementen binnen je onderneming;
- Breng in kaart waar je nu bent en waar je naartoe wilt groeien;
- Ideaal voor het starten of bijsturen van project(en) of onderneming(en);
- Stel eenvoudig prioriteiten;
- Maak weloverwogen en waardevolle keuzes;
- Gestructureerd werken aan de toekomst voor je onderneming;
- Jouw eigen voordeel…
De 10 manieren om het BMC te gebruiken
Het model is op meerdere manieren in te zetten binnen je onderneming. Het uiteindelijke doel is — over het algemeen — een vitaal bedrijf met een waardevol en rendabel toekomstperspectief. Deze manieren helpen je om dit te bereiken.
1. Bepaal je strategie
Bedenk waar je onderneming op dit moment staat. Bedenk vervolgens naar welk punt je wil gaan groeien. Wat moet je daarvoor doen? Welke fundamenten binnen het BMC heb je hiervoor al op orde, en welke hebben extra aandacht nodig?
2. Belangen realiseren
Doordat je strategisch kijkt naar je business, ontdek je welke impact bepaalde keuzes hebben. Fundamenten beïnvloeden elkaar. Het BMC helpt je de effecten van je keuzes beter in te zien.
3. Keuzes in kansen
Zie je een kans? Gebruik het BMC om te bepalen of deze bij je businessmodel past. Pak de kans aan als het antwoord positief is. Weeg anders af of je bereid bent je businessmodel aan te passen om de kloof naar de kans te dichten, of dat je het laat zoals het nu is.
4. Je aanbod beperken
Soms is het niet meer aanbieden van een product of dienst verstandig om efficiënter te werken. Het Business Model Canvas helpt je bij het maken van deze keuzes. Welke tijd ben je kwijt en wat levert deze investering op? Zo kun je bepalen of jouw aanbod nog efficiënt genoeg is.
5. Nieuw aanbod
Heb je een aantal ideeën voor je onderneming? Het BMC geeft jou inzicht om te bepalen welke ideeën het beste bij je businessmodel passen, en welke het snelste of goedkoopste te lanceren zijn.
6. Optimalisatie
Bepaal hoe je effectiever kan werken door voor elk type product of dienst een BMC in te vullen. Wellicht zit er (te) veel overlap of juist verschil hiertussen. En hoe kun je deze nog efficiënter maken?
7. Groeien naar de toekomst
Wat is het businessmodel waarnaar je wilt groeien? In welke opzichten verschilt dat met je huidige? En hoe kom je bij het beoogde doel?
8. Innoveren en ontwikkelen
Blijf innoveren door kansen te onderzoeken. Werk een businessmodel uit voor deze kans en kijk of er vraag naar is in jouw markt. Achteraf kun je altijd bijwerken of afstoten.
9. Verdienmodel versterken
Houd bij hoe de kosten zich verhouden tegenover de inkomsten. Op welke manier kun je dit verbeteren? Kijk hierbij naar de fundamenten in je BMC.
10. Risico’s in kaart brengen
Bij ondernemerschap horen risico’s. Ziekte, een partner die stopt, etc. Kijk naar mogelijke risico’s en calculeer het effect daarvan in. Wat als je grootste bron van inkomsten wegvalt? Wat als je wordt aangeklaagd? En meer van deze vragen. Voorbereiding is het halve werk.
